Een recent onderzoek toont aan dat er op de Balearen maar liefst 227 leegstaande of onafgewerkte gebouwen zijn die zich binnen korte tijd zouden kunnen laten omvormen tot betaalbare woningen. De meeste van deze panden bevinden zich op Mallorca, met de stad Manacor als opvallende uitschieter: daar staan 87 geschikte gebouwen. Palma volgt met 49 panden.
Het onderzoek werd uitgevoerd door Germán Rocha Bentancur, promotor en specialist in vastgoedrecht, en recent aangeboden aan de Balearische overheid. Volgens hem zouden er in totaal ongeveer 900 woningen uit deze bestaande constructies kunnen ontstaan — zonder extra ruimtebeslag op het eiland.
“Het woningprobleem op de Balearen is inmiddels ernstig en vraagt om snelle oplossingen”, stelt Rocha.
Onder de onderzochte gebouwen bevinden zich oude winkels, verlaten hotels, onafgewerkte flatgebouwen en industriële panden. Een groot deel heeft zelfs urbanistische overtredingen, maar volgens Rocha zou een recent aangenomen amnestiewet de transformatie alsnog mogelijk moeten maken.
Problemen bij herontwikkeling: hoge vraagprijzen en strenge banken
Hoewel de mogelijkheden groot zijn, wijst Rocha ook op obstakels. Veel eigenaren van deze leegstaande gebouwen vragen torenhoge prijzen, wat de ontwikkeling van sociale of betaalbare woningen (VPO/VPL) onrendabel maakt. Volgens hem zou de overheid deze gebouwen zelf moeten opkopen en via openbare aanbestedingen ter beschikking stellen aan projectontwikkelaars.
“Wij hebben onlangs in anderhalf jaar tijd een pand omgebouwd tot tien woningen”, aldus Rocha.
Ook pleit hij voor betere samenwerking met banken die nu nog vaak te hoge eisen stellen voor financiering van dergelijke projecten, ondanks de sociale waarde ervan.
Ook hotels in beeld
Naast woonpanden en kantoren bevat het onderzoek ook 17 verouderde hotels, waarvan sommige, zoals in Alcúdia, eenvoudig tot tientallen appartementen zouden kunnen worden omgevormd. In Son Servera is er bijvoorbeeld een onafgewerkt flatgebouw met 90 woningen in handen van vier banken – een typisch voorbeeld van vastgoed dat door bemiddeling van de overheid weer in gebruik genomen zou kunnen worden.
Rocha pleit er verder voor dat het vastgoed, eenmaal omgevormd, voor minstens 50 jaar beschikbaar blijft voor betaalbare huurwoningen binnen het publieke woningbestand van de Balearen.
Voor Nederlandstalige bewoners en bezoekers
Ook Nederlandstaligen die op het eiland wonen of naar Mallorca willen verhuizen, voelen dagelijks de druk van de overspannen huizenmarkt. Betaalbare huurwoningen zijn schaars en kopen is voor velen onhaalbaar geworden. Dit onderzoek biedt in ieder geval hoop: het laat zien dat er concrete alternatieven zijn om snel extra woonruimte te creëren, zónder het eiland verder vol te bouwen.
Mallorca Vandaag blijft de ontwikkelingen op dit gebied op de voet volgen.