Last updated on mei 20th, 2023 at 09:51 pm
Gemma Leys, de Nederlandse kunstenares uit Santanyí, timmert momenteel behoorlijk aan de weg. De trouwe lezers van dit blad kunnen zich waarschijnlijk nog wel herinneren aan haar “Brieven uit Bali”, die zij na haar bezoek aan Indonesië in Mallorca Vandaag publiceerde. Nu, bijna 2 jaar later, heeft de kunstenares met eigen galerie even genoeg van de grote reizen. ‘In India, Nepal en Indonesië kom je weer even met je voeten op de grond en zie je hoe goed wij het hebben met onze vrijheid van meningsuiting en dat we kunnen kiezen wat we willen. Dat is leuk om af en toe te zien. Maar nu ben ik verliefd op Amsterdam’, vertelt Gemma Leys eind april in de tuin van haar galerie in Santanyí.
Na 20 jaar Spanje, waarvan de eerste 10 jaar in Asturië en daarna Mallorca, is Gemma Leys verliefd op Amsterdam. Ze heeft een flatje in de Jordaan en pendelt tussen de Nederlandse hoofdstad en het dorpje in Zuidoost Mallorca. Vorig jaar brak ze tijdens de wintersport haar been en moest in Amsterdam blijven. Dat beviel haar heel goed. ‘Ik ben lang in Amsterdam geweest en kwam tot de conclusie dat ik hier meer wilde wonen.’
Hoe is het dan om ook wee in Nederland te leven? Er zijn mensen die “vluchten” uit Nederland, omdat ze het niet leuk meer vinden. Gemma: ‘Het is leuk. Ik voelde ook dat ik in het Nederlands altijd leuker kon vertellen. En dat ik grappen in het Nederlands beter versta. En Amsterdammers, of Nederlanders in het algemeen, zijn een beetje van die gekke mensen. Die doen allemaal maar gekke dingen en dat spreekt mij meer aan dan wat ik in Spanje had. Het is een beetje thuiskomen en dat vind ik heel prettig om te ervaren. Dat wil niet zeggen dat ik zeg “Spanje, daar is niets meer aan”. Ik heb nog nooit zo goed geleefd als hier op Mallorca. Dat is weer het andere verhaal. Want er is natuurlijk wel een verschil tussen Amsterdam en de stilte van Mallorca. De stilte, de kleuren, die geven mij een rust die ik in Amsterdam met alle afleidingen nooit kan vinden.’
De bedoeling is dat Gemma op Mallorca werkt en in Amsterdam kan uitrusten. Gemma: ‘Natuurlijk moet ik weer wennen, want Amsterdam is een nieuwe omgeving. Er komen nieuwe vrienden bij en het is een ander ritme van leven dan hier. Hier op Mallorca werk ik, maar ik moet de juiste balans nog vinden. De laatste maand heb ik gemerkt dat alleen maar werken betekent dat ik voor niemand te bereiken ben. Dan is mijn sociale leven natuurlijk ook nul komma nul. Ook niet leuk. De balans vinden, dat is nog wat ik ga uitzoeken.’
Als je het mediterrane leven in Spanje gewend bent, is het dan niet moeilijk om je aan te passen in een stad als Amsterdam, vraag ik haar. ‘Nee, het is heerlijk. Ik hou wel niet van hutspot, maar wel van Thais eten, Indonesisch eten, Indiaas eten, Sushi eten. Je kan in Amsterdam zelfs Sushi afhalen. Kijk, ik heb 10 jaar in Asturië gewoond en daar had je een Spaans leven. Maar hier op Mallorca heb ik veel Duitse vrienden en dan ga je op een heel vroeg tijdstip eten (lachend), want het is ongezond om pas om 9 uur te eten….Het is hier toch niet zo erg Spaans. Dus die overgang vind ik niet zo erg, ik vind het een verrijking, zeker qua eten. En je gaat weer dingen ontdekken zoals de bloemenmarkt. Ik zit precies tussen de Noordermarkt en de Lindengracht. En de bloemen die je daar kunt krijgen, dat wil je niet weten. Leuk.’
Hoewel ze in Amsterdam niet schildert, houdt ze zich daar toch met de schilderkunst bezig. In Nederland ontdekte ze bijvoorbeeld een verfmolen die uniek is in Europa. Gemma: ‘Dat is De Kat in Zaanse Schans. Die molen maalt pigmenten en daar hebben ze hele natuurlijke pigmenten. Ik heb er nog een cursus gevolgd met alleen maar natuurlijke producten. Nog steeds schilder ik met de ei-tempera techniek en daar heb ik die hele techniek nog eens doorgenomen. Nu heb ik een combinatie van eigeel, lijnolie, kruidnagelolie en water. Dat doe ik bij elkaar en daarmee is het risico op bederf minder. Je jan zeggen, een oude techniek die ik door de verfmolen De Kat in Zaanse Schans weer gevonden heb.’
Met de verkoop van de schilderijen loopt het bijzonder goed. In Hamburg verkocht ze na een expositie alle schilderijen. Ook in Cuyk en Soest vonden haar kunstwerken nieuwe eigenaren. Sindskort worden er ook posters van haar werken gemaakt. In Hamburg heeft ze en doorlopende expositie in galerie Chaci in de Zeise Hallen. Haar werk op Mallorca hangt o.a. in het Rotana hotel in Manacor. In samenwerking met het bedrijf International Graphics uit Karlsruhe worden deze posters wereldwijd verhandeld. De posters zijn ook online te koop (www.ig-team.de).
Schilderen, het organiseren van transport, de galerie in Santanyí runnen, contacten met de pers onderhouden, op en neer reizen, het hoort er allemaal bij. ‘Maar het werd zoveel, dat ik er geen zin meer in had’, legt Gemma uit. ‘Dus heb ik nu iemand in Nederland die het hele zakelijke deel van Casa d’Arte doet. Zij heet Ellen Onrust en zij neemt contact op met de galeries, zij organiseert de transporten en zij zorgt ervoor dat ik, als ik in Nederland ben, ook gewoon vakantie kan houden. Anders heb ik nooit vakantie. Eén van de dingen die Ellen gaat doen is via de website schilderijen verkopen. Die website (www.gemmaleys.com) wordt nu veranderd, maar binnen een maand is de hele site nieuw met actueel werk. Waarschijnlijk komt Ellen in augustus naar Mallorca en dan ben ik in Nederland. Het is altijd mijn droom om tijdens die hete maand een keer weg te zijn. Kortom, een grote verandering waardoor ik wat meer tijd heb.’
In de galerie in Santanyí hangen behalve de werken van Gemma ook werken van de Nederlands/Indische Carla Lapré. ‘Haar heb ik 2 jaar geleden in Amsterdam ontdekt. Zij ging altijd naar Vietnam om lakspullen te kopen zoals sushischaaltjes, theekommetje, rijstkommetjes. Van een hele mooie kwaliteit lak. Die staan hier. Nu is ze met een nieuwe hit op de markt en dat zijn haar sjaals. Alle grote chique zaken in Amsterdam, de P.C. Hooftstraat, hebben die sjaals. Hier loopt het ook goed. Sjaals van zo’n drie meter met echt schitterende kleuren. Hartstikke mooi. Als je die om je heenslaat zie je er heel chique uit’, aldus Gemma.
Als je zowel in Nederland als op Mallorca leeft, waar voel je je dan thuis? Gemma: ‘Op dit moment in Amsterdam. Maar hier (Mallorca) heb ik al mijn spullen. In Amsterdam voel ik me thuis qua land. Het is heel betrekkelijk dat thuiskomen. Het is hoe je jezelf voelt. Af en toe voel ik me hier heerlijk, voorla met lekker weer natuurlijk. Maar Amsterdam heeft ook zijn bekoorlijkheden. Ik heb veel mooi weer gehad en dan ga je heerlijk met een bootje over de grachten. Zalig.’
Op de vraag of Amsterdam in die jaren is veranderd, kan Gemma geen antwoord geven. Zij komt uit Den Haag en heeft vroeger altijd in Utrecht gewoond. Gemma: ‘“Amsterdam kende ik niet en dat is een voordeel. Ik heb geen vergelijkingsmateriaal. Ik vind Amsterdam gewoon leuk en ik ontmoet alleen maar hartstikke leuke mensen. Mijn fiets is wel drie keer gestolen, want ik ben absoluut niet gewend om hier op Mallorca mijn fiets op slot te zetten. Dat zijn andere denkwijzen die ik moet hanteren. Het heeft me drie fietsen gekost.’
Dit artikel verscheen op 15 mei 2004 in maandblad Mallorca Vandaag en is opgenomen in het boek “Mallorca Vandaag 2001-2006” (ook als e-book verkrijgbaar)