Last updated on mei 20th, 2023 at 06:57 pm
Leestijd: 6 minutenUitgave 11, juni 2002
Iedereen heeft af en toe wel zin in een reisje naar huis, maar toch liever niet op deze hardhandige manier. U hebt zeker ook wel eens gehoord van Belgen of Nederlanders die door de Spaanse regering werden uitgeleverd om in hun land voor de rechtbank te komen. Steeds meer buitenlanders worden aan de Spaanse kust opgepakt wegens misdrijven in hun eigen land. Dat is zeker duidelijk in toeristische streken zoals de Balearen, de Costa Blanca en de Costa del Sol. Sommige rechtbanken hebben zo veel uitleveringszaken dat ze het werk bijna niet meer aankunnen.
****************************************************************
Na een prachtige en uitgebreide trouwerij met feestmaaltijd in Son Termens, neemt het bruidspaar Jan en Marisa afscheid van de laatste genodigden. De klok slaat drie uur ‘s nachts.
Ze hebben gegeten en gedronken, gedanst en gevierd tot uitputting toe en nu wacht hen een mooie reis naar de Riviera Maya, waar ze in een houten hut aan de Caraïbische zee rustig hun eerste dagen als kersvers getrouwd koppel zullen doorbrengen.
Marisa legt zich echter niet neer bij het vooruitzicht van een luie strandvakantie en wil kost wat kost het oerwoud rond de toeristische club verkennen. Voor hij het weet, staat Jan onder reusachtige tropische bomen tijdens een avontuurlijke zoektocht naar de Maya-pyramides.
– Ik heb jou gewaarschuwd – klaagt hij hartstochtelijk – straks lopen we de Zapatisten nog tegen het lijf, die indianen zijn woedend en bovendien kom jij uit Spanje, het land van de veroveraars en kolonialen, de ergste vijanden van de inboorlingen…
-Vertel geen onzin schatje, in Peru heb ik nooit last gehad en bovendien hebben we de maraca’s die we als huwelijksgeschenk gekregen hebben, je weet wel dat muziek zelfs de wildste beesten temt…
Toch kan Marisa een kreet van afgrijzen niet onderdrukken wanneer een groep kleine inboorlingen in uniform hen plotseling de pas afsnijdt.
Van schrik begint Jan te schreeuwen:
– ‘Viva Zapata, viva el Subcomandante Marcos, viva el Ejército Zapatista de Liberación’ – en snel voegt hij er erbij – Viva el Che, viva Fidel’.
– Zwijg schat, – fluisterd Marisa beschaamd – het zijn soldaten van het Mexicaans leger…
Een van de officieren brengt keurig de militaire groet en stelt zich voor: – Ik ben luitenant Moctezuma Cortés, onze regering wenst niet dat buitenlanders zich bemoeien met onze binnenlandse aangelegenheden … en nog minder dat u hier een revolutie komt stichten … daarom ben ik verplicht u te vergezellen tot aan de grens om u daar terug te sturen naar uw land…
****************************************************************
DE GERECHTELIJKE UITLEVERING IN SPANJE
Wanneer kan de uitlevering toegestaan worden?
Voor strafzaken waarbij zowel de Spaanse wet als de wet van het land dat de uitlevering aanvraagt, een straf van minstens één jaar gevangenschap bepaalt.
Ook indien in het aanvraagland al een vonnis bestaat van minstens vier maanden, tenminste als het recht op verdediging van de beklaagde gegarandeerd was.
Wanneer kan de uitlevering niet toegestaan worden?
Enkele voorbeelden:
Spaanse burgers, of buitenlanders die in Spanje voor de rechtbank moeten komen, worden niet uitgeleverd. Als het strafbaar feit niet op het grondgebied van het aanvragend land werd gepleegd, kan de uitlevering ook niet plaatsvinden. Hierbij vormen gevallen van genocide of volkerenmoord een uitzondering (denk aan Pinochet). Indien de rechten van de beschuldigde niet voldoende gewaarborgd worden, kan de buitenlander niet worden uitgeleverd. Dat is bijvoorbeeld zo bij politieke vluchtelingen, bij delicten in verband met vrije meningsuiting in de pers, bij minderjarigen, als er kans bestaat op doodstraf of andere lichamelijke straffen, als het vonnis werd geveld bij afwezigheid van de betrokkene. Ook politieke en militaire misdrijven zijn niet voor uitlevering vatbaar. Terroristische aanslagen uiteraard wel. Als de gezochte persoon al voor hetzelfde feit berecht werd, kan hij niet meer uitgeleverd worden. Het is natuurlijk ook mogelijk dat de feiten verjaard zijn, ook dan blijft de betrokkene in Spanje.
Wie kan de uitlevering aanvragen en hoe gebeurt dat?
De buitenlandse regering kan de aanvraag via diplomatieke weg bewerkstelligen. Via gerechtelijke weg is ook mogelijk, dan gaat het om een verzoek van het buitenlandse Ministerie van Justitie aan zijn Spaanse collega’s.
Gaat de beschuldigde de gevangenis in tijdens de uitleveringsprocedure?
De Spaanse rechter beslist of de buitenlander vrij mag blijven met of zonder borg. In de praktijk wordt vaak de voorlopige hechtenis toegepast. Voor iemand die de landstaal niet spreekt, kan dat heel onaangenaam zijn. In dat geval is het aan te raden het consulaat op te bellen, zij verwittigen dan de familie en komen indien nodig op bezoek bij de hun landsgenoot in de gevangenis.
Hoe worden de verschillende diensten gecoördineerd?
Het ministerie van Buitenlandse Zaken geeft het aanhoudingsbevel door aan Binnenlandse Zaken. De politie houdt de beschuldigde aan en brengt hem voor de Centrale Onderzoeksrechter. Als de buitenlander zich niet in Madrid bevindt, wordt hij voor de onderzoeksrechter van de dichtstbijzijnde rechtbank gebracht. De instructies worden vanuit Madrid per fax doorgegeven en ter plaatse uitgevoerd. De Centrale Onderzoeksrechter beslist over de eventuele invrijheidsstelling of het voorarrest. In een termijn van acht dagen stelt het Ministerie van Justitie een rapport op waarin wel of niet aangeraden wordt met de uitlevering door te gaan. Daarna heeft de regering vijftien dagen om zich uit te spreken. Als die uitspraak uitblijft, beslist het Ministerie van Justitie over de zaak.
Bij weigering wordt het aanvragend land ingelicht en laat de rechter de beschuldigde vrij. Als eerst de dringende aanhoudingsprocedure wordt toegepast, heeft de aanvragende staat veertig dagen om de uitleveringsaanvraag langs diplomatieke weg door te geven. Indien beslist wordt door te gaan met de procedure, wordt de beschuldigde voor de rechter geleid met zijn advocaat en indien nodig een tolk, ofwel van eigen keuze of van rechtswege aangesteld. Er worden aan de betrokkene twee vragen gesteld.
Eerst vraagt de rechter of hij instemt met de uitlevering. Als hij akkoord gaat, kan meestal de snelle uitleveringsprocedure worden toegepast. Gaat hij in beroep, dan duurt alles veel langer.
De tweede vraag is of hij in het buitenland alleen voor deze zaak berecht wil worden, of eventueel ook voor andere strafbare feiten. Normaal gezien kan de uitgeleverde alleen veroordeeld worden voor het feit waarvoor hij uitgeleverd werd, maar hij kan ook aan dat recht verzaken.
Daarna beslist de rechter binnen de volgende vierentwintig uren over de invrijheidsstelling met of zonder borg of het voorarrest. In de volgende twee weken wordt een hoorzitting gehouden voor de rechter, waarbij zowel de beschuldigde met zijn advocaat en tolk als het openbaar ministerie aanwezig zijn. De buitenlander legt hier een verklaring af. In drie dagen beslist de rechtbank over het wel of niet aanvaarden van de uitlevering. De regering heeft de taak het uitleveringsbevel uit te voeren. Als de rechtbank beslist de uitlevering toe te laten, kan de regering door omstandigheden besluiten dit niet te doen. Maar als de rechter beslist de uitlevering niet toe te staan, kan de regering hier niets tegen inbrengen.
In Europa wordt het net rond de verbrekers van de wet steeds strakker gespannen. De samenwerking tussen gerechts- en politiediensten wordt steeds nauwer, sneller en efficiënter. De Europol zorgt voor die coördinatie en het project van de nieuwe Europese politie is al van start gegaan. Ook hier is de Europese eenmaking een feit.
Het internationaal recht is volop aan het evolueren, de laatste jaren zijn veel veranderingen opgetreden bij de toepassing van de internationale verdragen door de rechters. Het bekendste geval is dat van Pinochet, een mijlpaal in de geschiedenis van de internationale rechtsverhoudingen.
**********************************************************************
VREUGDEVUREN OP SINT-JAN
De nacht van 24 juni is een van de bijzonderste van het jaar, volgens de traditie wordt de geboorte van Sint-Jan De Doper gevierd, bovendien lijkt de volle maan magische gebeurtenissen te voorspellen voor wie een vreugdevuur ontsteekt bij de zee.
Henk en Aina wachten met de kleine Tomeu op het terras van ‘De Vliegende Hollander’ dichtbij het strand op hun vrienden Werther en William.
– Waren we maar op Menorca! – zucht Aina.
– Waarom? – vraagt Henk nieuwsgierig.
– Vandaag is een prachtig feest met paarden in Ciutadella.
– Ook in Albacete, Alicante, Badajoz, León, Soria en Las Palmas de Gran Canaria zijn mooie vieringen – komt Werther tussenbeide, hij lijkt wel een encyclopedie.
– Ik laat jullie zien dat we hier in Mallorca ook feestjes kunnen bouwen – probeert William de anderen te overtuigen. Beide vrienden zijn aangekomen met een hele voorraad eten en drinken.
– Wat doen we vanavond? – springt Henk van zijn stoel op, blij zijn vrienden terug te zien.
– Eerst over het vreugdevuur springen, als het vuur uit is, over de as wandelen met Aina op je rug en daarna trekken we witte tunieken aan om in de zee te zwemmen bij het maanlicht… ter ere van de Orisha’s, Afrikaanse goden die naar Cuba en Brazilië zijn gereisd. Wat denk je?
– Waaw! En dat allemaal zonder het eiland te verlaten! – roept Jan uit die hand in hand met Marisa komt aangelopen.
– En daarna vertellen we jullie onze Mexicaanse avonturen! voegt zijn echtgenote toe.
===============================================================
Voor persoonlijk advies over juridische en administratieve aangelegenheden kunt u terecht op telefoonnummer (+34) 609 32 43 13 of elektronisch op <cocos@pobox.com>. We verwachten ook uw suggesties over de inhoud van de artikelen en geven u raad over vertaal- en tolkdiensten.
Als u in België of Nederland deze rubriek wilt blijven ontvangen, sturen wij u de artikels GRATIS PER E-MAIL. U hoeft ons enkel een e-mailtje te sturen zonder inhoud met als onderwerp (subject) “Wikken en wegen per e-mail”. Wij zorgen voor de rest.
Tot in juli!
Juan Costa. Abogado
Kristien Lesage. Beëdigd vertaler
De personages en situaties die in dit verhaal voorkomen zijn volledig fictief en hebben geen enkel verband met bestaande personen of gebeurtenissen. De aanwijzingen die in dit artikel worden gegeven, hebben uitsluitend een algemene voorbeeldwaarde en kunnen daardoor niet rechtstreeks toegepast worden. Wij raden u stellig aan concrete situaties voor te leggen aan een expert van een erkende beroepsorganisatie of Colegio die persoonlijk advies kan verlenen. Daarom zijn wij niet aansprakelijk voor mogelijke verkeerde interpretatie van deze tekst, drukfouten of schade die uit onjuistheden of onvolledigheid zou kunnen voortvloeien.
Juan Costa. Abogado
Kristien Lesage. Beëdigd vertaler