Last updated on mei 20th, 2023 at 06:58 pm
Uitgave 16, november 2002
Regelmatig word ik tot mijn grote verbazing geconfronteerd met patiënten op mijn spreekuur die al jarenlang lijden aan een aandoening, en geen idee hebben wat er nou precies met ze aan de hand is. Op voorschrift van hun dokter slikken ze trouw een batterij aan pillen, vaak zonder te weten waarvoor, of wat deze bewerkstelligen. Hoewel wij laaglanders bij andere volkeren over het algemeen te boek staan als behoorlijk assertief, blijken mensen toch te schromen wanneer het erom gaat zich behoorlijk te laten informeren door hun arts. Gedachten als “de dokter zal het wel het beste weten” of “dat is toch veel te ingewikkeld voor een leek” blijken hieraan vaak ten grondslag te liggen. Ook hebben mensen het gevoel dat ze niet teveel tijd van de dokter in beslag horen te nemen. Ikzelf heb een hekel aan de heilige “witte-jassen-cultuur” en de geheimzinnigheid die de geneeskunde schijnt te omhullen. Meestal is het namelijk heel eenvoudig uit te leggen wat er bij ziekten in het lichaam gebeurt, en waarom welk type medicijn wordt voorgeschreven. Hopelijk kiest de dokter op basis van zijn medische kennis inderdaad het medicijn dat voor uw aandoening de beste is, maar dat wil nog niet altijd zeggen dat dat in zijn algemeenheid voor u ook de beste behandeling is. Misschien kwam u naar de praktijk met een klacht waarvoor u alleen maar geruststelling zocht, maar verder geen grote hinder ondervond. Dan heeft u misschien helemaal geen behandeling nodig. Vooral bij oudere patiënten zijn er vaak ergens in hun medische voorgeschiedenis medicijnen voorgeschreven, en worden de recepten jaar na jaar klakkeloos overgenomen. Daarom is het zinnig om af en toe de pillen die u slikt eens onder de loep te laten nemen, om te bekijken of er niet iets tussen zit waar u inmiddels zonder kan.
Uiteindelijk ligt de keuze over wat er met uw lichaam gebeurt helemaal bij u, de arts is mijns inziens hierin slechts de adviserende deskundige. Dat houdt in dat u recht heeft op volledige informatie, op basis waarvan u gezamenlijk kunt beslissen welke (of mogelijk zelfs helemaal geen) behandeling het beste past bij u, uw levensstijl en de zaken die u als belangrijk ervaart. Dit is niet alleen mijn persoonlijke mening over ons beroep, maar zoals u vorige maand in de rubriek “Wikken en Wegen” van dit blad heeft kunnen lezen, ook juridisch zo bepaald.
Dat artsen in Nederland en België veel te weinig tijd hebben is zeker waar, en hun ook niet kwalijk te nemen. Ik meen dat ze gemiddeld 8 minuten per consult te besteden hebben. Maar wanneer het gaat om uw gezondheid neemt dat nog niet weg dat u recht heeft op de informatie die u wenst. Niet alleen om eventueel mee te kunnen denken en de juiste beslissingen te nemen, maar kennis omtrent een aandoening neemt ook vaak onnodige angsten en onzekerheden weg. Ik heb bijvoorbeeld patiënten meegemaakt die jarenlang hebben rondgelopen met het idee dat er elk moment een bloedvat in hun hoofd kon barsten als gevolg van hun wat verhoogde bloeddruk. Vrijwel iedere arts zal er begrip voor hebben wanneer u meent wat meer tijd nodig te hebben voor uw vragen. Wanneer uw arts onder grote tijdsdruk moet werken, kunt u hem of haar tegemoet komen door van tevoren een lijstje te maken met vragen, en deze achter te laten terwijl u een nieuwe afspraak maakt met een wat langer geplande tijdsduur. Bovendien is het tegenwoordig voor de meeste mensen mogelijk om van tevoren al wat informatie op te doen via internet over hun eventuele aandoeningen. In de particuliere gezondheidszorg hier op Mallorca verkeren de meeste artsen in de gelukkige positie dat ze wat meer tijd kunnen nemen voor hun patiënten. Tenslotte krijg ik vaak de indruk dat patiënten het als pijnlijk of beledigend ervaren tegenover hun eigen dokter om een tweede mening te vragen bij een andere arts. Vooral wanneer het gaat om ingrijpende zaken, zoals bijvoorbeeld een grote operatie, juich ik dat alleen maar toe, twee weten tenslotte meer dan één. Helaas heb ik hier op Mallorca ook gevallen meegemaakt waar naar mijn mening onnodige medische onderzoeken en behandelingen werden uitgevoerd. Ik vermoed dat het feit dat per medische verrichting afgerekend kan worden, hier wel eens een rol speelt. Dus nogmaals: laat u voorlichten, vraag desnoods een tweede mening en denk méé over uit te voeren medische onderzoeken en therapieën.
In de volgende afleveringen van “Spreekuur” wil ik op grond van bovenstaande, aandacht besteden aan een aantal zeer veel voorkomende aandoeningen, en de medicijnen die meestal worden voorgeschreven.
Eva Raaff